:پرورش ملکه
با توجه به تخصصی بودن مطالب سایت ، پرورش و چگونگی تولید ملکه زنبورعسل درحالت طبیعی در کندوی زنبورعسل مورد نظراینجانب نمی باشد . بلکه ما در اینجا سعی بر آن داریم که روشهای مختلفی که به منظور تولید تجاری ملکه زنبورعسل وجود دارد را مورد بررسی و آموزش قرارخواهیم داد.
قبل ازهراقدامی به منظورتولید ملکه بصورت انبوه، آماده سازی کلنی مادری و کلنی پرستارازاهمیت خاصی برخوردارمیباشد . لازم به ذکر است که استفاده کردن از کلنیهای مادری و یا کلنیهای پرستار نامناسب نتیجه نا مطلوبی را در بر خواهد داشت.
:آماده سازی کندوی مادر
دررابطه بامنبع تولید ملکه های آینده باید گفت که استفاده سالانه ازیک ملکه اصلاح شده که قابلیتهای خود را درسالهای گذشته نشان داده و ازارزش ژنتیکی بالایی برخوردار بوده، مورد توجه قرارگیرد.
نخست ، پنج روز قبل از روز پیوند زدن ، با آویزان کردن یک شانه بافته شده تیره رنگ با سلولهای کارگرکه اصطلاحا” به آن پوکه هم گفته میشود،درداخل کندوی اصلاح شده مادری،شرایط تخمگذاری ملکه وبعدها برداشت لارو ازداخل این قاب وانتقال این لاروها به داخل ته فنجانکها را آماده میسازیم.ما نیازمندِ لاروهایی هستیم که از اوّل دوره لاروی آنها ۱۸ ساعت گذشته باشد . که با آویزان کردنبه موقع شانه بافته شده ومهار کردن ملکه بر روی این شانه به وسیله یک قاب مهار کننده ملکه و یا درکندوهای قوی، بدون قاب مهار کننده ملکه ،این نیاز را ممکن خواهیم ساخت. فراموش نکنید که باکمی شربت تحریکی ملکه راتشویق به تخمگذاری منظم وگسترده کنید تادرهنگام برداشت لاروهای هم سن دچار مشکل نگردید.
:آماده سازی کندوی پرستار
کندوی پرستارهمان کلنی می باشد که فنجانکهای دارای لارو۱۸ساعت رادریافت کرده وبه شاخونهای قوی ودرشت بافت تبدیل کرده، باید دارای شرایط خاصی بوده که ازقبل به این منظور آماده شده باشد.ما میتوانیم از یک کلنی با ملکه در این مورد استفاده کنیم. امّا باید حداقل از۲۰ شان پر زنبور تشکیل شده باشد. من شخصا” استفاده ازکلنی یتیم را ترجیح می دهم، چون موفقیت بیشتری را درپیش دارد و احتیاج به شرایط خیلی عالی طبیعی با پتانسیل بالای گرده و شهد هم نمیباشد. ناگفته نماند که شرایط محیطی کاملا”مناسب باعث تولید ملکه های درشت و قوی خواهد شد. برای مثال دراواخراسفند ماه در منطقه دزفول ودر اواخراردیبهشت ماه درشرایط استان همدان پیشنهاد میشود که این هم ارتباط زیادی به پیش و پس بودن سال دارد.
آماده سازی کلنی پرستار باید چهار روزقبل از آویزان کردن قاب حاوی فنجانکها صورت پذیرد.او ّل یک کندوی قوی را بی ملکه و یتیم کرده. بعد تمامی شانه هایی که دارای لاروسر بازمیباشد از کندوپرستار خارج کرده و با شانه های کارگرتخمگذاری شده نزدیک به تولد کندوهای مجاورتعویض کنید.کنترل پارازیت واروا را حتما” مورد نظرداشته باشید که کلنیهای آلوده نتیجه ای نا مطلوب به همراه خواهند داشت. به میزان گرده و عسل کلنی توجه داشته باشید و درصورت کمبود، این نیاز مبرم را با تغذیه و یا تعویض شانه ها بر طرف کنید.
سعی کنید حتی الامکان کلنی را فشرده کرده و در روز پیوند زدن با بازدید مجدد کلنی پرستار کلّیه شاه خونهای بافته شده را با خارج کردن لاروداخل شاه خون وبرداشتن ژله همه شاه خونها در داخل یک شیشه کوچک دردار ونگهداری این ژله در قسمت پایین یخچال اقدام نمایید. تغذیه کلنی پرستاربا شربت غلیظ که ازدوتا شکر و یکی آب تشکیل شده تا مرحله دربست شدن شاخون ها ضروری است .
:انتقال لارو به داخل فنجانک یا همان عمل پیوند زدن
آماده سا زی تیرک پیوند و کاشتن سلولهای پلاستیکی یا مومی که سلولهای مومی را می توان با فروکردن چوبکهای تراشیده به این منظور یا استفاده از شیشه آب مقطر ۱۰ سی سی که در داخل آب صابون فروبرده شده وتکانیده و بعد داخل موم ذوب شده با درجه حرارتی حدود۷۰ درجه فرو کرده ساخته و استفاده کنید .مهم این است که قطر دهانه ته فنجان ۹ میلیمتر باشد. نه کمتر و نه بیشتر! من شخصا” از ته فنجانکهای پلاستیکی استفاده میکنم که شرایط انتقال و جابجایی مناسب تری را ممکن می سازند.
می توان به آسانی با بریدن دو نوار مومی به پهنای تیرک پیوندی که قرار است درداخل قاب آویزان کرده و گرم کردن این نوارها به وسیله یک سشوارمعمولی و چسبانیدن آنها بر روی تیرک و مجددا”گرم کردن و فشاردادن ته فنجانکها برروی تیرک ، باعث قرار گرفتن این فنجانکها بر روی تیرک پیوند میشود. دررابطه با فنجانکهای مومی نمی توان به آنها فشارآورد ، و باید با کمال احتیاط با کمی موم مذاب شده آنها را برروی تیرک چسبانید.شما میتوانید به مراتب با تمیزکردن فنجانکهای پلاستیکی و شربتی کردن آنها و آویزان کردن این تیرکها ۲۴ ساعت قبل ازپیوند زدن،آنها را کاملا” آماده نمایید. زنبورها با تمیزکردن این سلولها وکشیدن یک لایه مومی نازک درداخل آنها،باعث آماده سازی کامل آنها برای پیوندزدن خواهند شد.
البته عکسی که مشاهده می فرمایید،ازسیستم خاصی برخورداربوده و تمامی قسمتهای آن برروی یکدیگر مونتاژ شده و شما دراین سیستم نیازی به نوار مومی ندارید. ولی توضیحات بالا هم دقیقا” همین عملکرد را خواهد داشت.فراموش نشود که بیشتراز تعداد ۱۲ عدد ته فنجان بر روی یک تیرک قرارندهید وبیشتراز۳۶ عدد ته فنجان درهرسری دریک کلنی توصیه نمی شود، چون درآن صورت تعداد و کیفیت شاخونهای بافته شده به شدّت کاهش خواهد یافت.!
:سوزن پیوند و انواع آن
در حال حاضر دو نوع سوزن پیوند، که همان سوزن انتقال لارو از داخل حجره زنبورهای کارگربه داخل ته فنجانکها میباشد وجود دارد.که اوّلی که عکس آن رادرپایین مشاهد میکنید، سوزن پیوند چینی نامیده میشود که از آن برای انتقال لارو۱۸ ساعته با ژله زیر آن استفاده میکنیم. توصیه میشود که ازاین سوزن درفصلهایی که زنبورها فعالیت شدید دارندوقادرند ژله رویال زیادی تولید کنند،استفاده کنید.
سوزن پیوندهای زیادی دربازاروجود دارد که شکل همین سوزن رادارا میباشد.ولی کیفیت لبه باریکی که لارورا باآن برمیداریم مهم است که بیشترآنها دارای لبه پلاستیکی هستند،که توصیه نمی شوند.ولی برای مثال نوع آلمانی آن دارای یک لبه باریک از جنس خاص و محکم ولی کاملا” انعطاف پذیری است که ازقسمت استخوانی بال پرندگان تهیه شده است و کیفیت بالایی را دارا میباشد توصیه میشود.
و نوع دوّم سوزن که اصطلاحا” سوزن پیوند فلزی می باشد و قدیمی تر و متداولتر است ، شما را قادر میسازد که باکمی سوحان کاری برروی جک قلاب بافتنی که لنه آن به شکل مورد نظر صورت گرفته و حالت داده شده است ، ساخته و استفاده کنید.
استفاده از این نوع سوزن پیوند انتقال لارو را برروی ژله ممکن می سازد که این نوع انتقال با سوزن پیوند چینی امکان پذیر نمی باشد.
:روش ساخت بهترین نوع سوزن پیوند
با بیش از ۲۰ سال سابقه پرورش ملکه و استفاده از انواع ا اقسام سوزنهای پیوند داخلی و خارجی باید با عرض کنم که بهترین سوزن پیوند که بالاترین عملکرد را می تواند داشته باشد، وسیله ای نیست به جزء یک قلاب اسیل بافتنی معمولی که با اطلاعات دقیق و کمی صبر و حوصله و سوهان کاری می توانید آن را بسازید. با استفاده از این روش ساخت به غیر از اینکه سوزنی با کیفیت وبا عملکرد بالایی خواهید داشت، برای تهیه آن هزینه بسیار کمی هم متهمل خواهید شد. یکی از قابلیتهای ویژه این نوع سوزن پیوند اندازه گیری و مشخص کردن سن لارو و انتخاب درست لارو۱۸ تا ۲۰ ساعته از طریق مقایسه پهنای سر سوزن که زیر لارو قرار گرفته با لارو روی آن می باشد. این به گونه ای است که وقتی سوزن را زیر لارو برای برداشتن قرار می دهیم اگر لارو نسبت به سر سوزن درشت تر باشد یعنی سن آن بیشتر از ۲۲ ساعت می باشد و همینطور اگر کوچکتر باشد یعنی سن لارو کمتر از ۱۸ ساعت است. در واقع سر این سوزن دست ساز خط کش اندازه گیری کار شما محسوب می شود. و زاویه ای که این سوزن نسبت به دسته آن دارد کار کردن با آن را آسان می کند. و برخلاف سوزنهای پیوند موجود در بازار که مستقیم هستند، دستتان جلوی دید حجره لارو مورد نظر شما را نخواهد گرفت و مزاحم کاری شما نمی شود. انتهای دسته این سوزن پیوند را هم با کمی سوهانکاری بصورت تیغه چاقو درآورده ایم. که این قسمت وسیله قابل توجهی خواهد بود برای باز کردن دهانه شاخون ها و دور کردن لارو آنان و برداشت ژله رویال از داخل شاخونها. برای برداشت ژله از داخل شاخونها می توانید از بادکشهای پزشکی که یک سرنگ ۱۰ سی سی بر روی آن به عنوان مخزن برداشت ژله وصل کرده اید و یا یک عدد چوب بستنی که سر آن را کمی تراشیده و باریکتر نموده اید استفاده کنید.
:قسمتهای مختلف و ابعاد سوزن پیوند عطائیان
۱» عرض لبه سوزن پیوند برابر ۱ میلیمتر
۲» طول لبه سوزن پیوند برابر ۵/۱.میلیمتر
۳» لبه چاقو مانند انتهای دسته : طول ۱۰ میلیمتر و عرض ۳ میلیمتر
۴» از نهایت پهنایی که وسط قلاب بافتنی دارد و به عنوان جا دستی استفاده می شود
۵» زاویه ۱۳۰ درجه که هر کس می تواند نسبت به سطح دید خودش آن را کمتر یا بیشتر کند.
فراموش نکنید که لبه سوزن پیوند(شماره ۲) را تا جایی که استحکام خود را از دست ندهد نازک کنید تا نوک سوزن در حین کار به راحتی و بدون آسیب زدن به لارو در زیر آن قرارگرفته و امکان برداشت لارو را ایجاد کند.
سوزن پیوند را در حین کار به این نحو در دست گرفته و با کمی تمرین شما خواهید توانست به بهترین نحو کار پیوند زدن را انجام دهید و از سرعت و سهولت کار خود لذت ببرید.
:پیوند زدن با سوزن پیوند چینی
همان طوری که قبلا” اشاره شد استفاده ازاین نوع سوزن پیوند باید درشرایط محیطی کاملا” مناسب از نظر میزان گرده و شهد درمنطقه صورت پذیرد.در این سیستم احتیاجی به جمع آوری ژله رویال نمی باشد و شما می توانید با حرکت لبه سوزن ازسمت دیواره حجره به پایین و تا زیر لاروِ انتخاب شده، لارو را با ژله داخل سلول برداشته و به داخل ته فنجانک انتقال دهید. لازم به ذکراست که درهنگام جدا کردن لارو ازسوزن، همانطوری که درتصویرمشاهده می فرمایید اوّل لبه سوزن پیوند را نزدیک به دیواره روبرویی ته سلول کرده بعد با کمی فشاربه پایین یک زاویه ۹۰درجه در ناحیه بعدازلارو وژله تشکیل داده و بعدازچسبانیدن کامل لبه باریک سوزن ازقسمت زاویه داده شده به آرامی دکمه انتهای سوزن پیوند را فشارداده و لارو و ژله را ازسوزن جدا نموده و درته فنجان قراردهید.
پیوند زدن با سوزن پیوند فلزی
بنده شخصا” ازاین نوع سوزن پیوند استفاده کرده ودراین سیستم ماباید حتما” ژله رویال داشته باشیم و با رقیق کردن ژله به وسیله آب مقطر به نسبت ۳۵ درصد آب و۶۵ درصد ژله که در داخل یک شیشه کوچک در دار انجام شده و تقسیم ژله به وسیله یک سرنگ کاملا” تمیزدرداخل فنجانکها به گونه ای که هر فنجانک یک قطره کامل دریافت نموده، اقدام به پیوند زدن می کنیم .درهردو روش پیوند زدن باید نور کافی دراختیار داشته باشید وانتخاب لارو۱۸ ساعت ازاهمیت خاصی برخورداراست. ما می توانیم ازسوزن پیوند فلزی در پیوند دوبله که باعث دریافت کردن بیشتر ژله رویال دردوره رشد لاروها شود استفاده نمایم . بعد از تقسیم ژله درداخل فنجانکها ، اقدام به برداشت لارومناسب می کنیم.دراین سیستم خیلی مهم هست که به هیچ وجه لارو را پشت رو برروی ژله فنجان قرارندهیم که در این صورت باعث خفگی لاروشده و مواظب باشید که لارو را در داخل ژله فرونبرید که غرق شدن لارو در ژله را به همراه دارد! به آرامی بعد از برداشت لارو ازسمت کمرآن و شناور کردن آن برروی ژله، نسبت به انتقال لارو بعدی اقدام نماید. پیوند دوبله به معنی آن است که بعد از۳روزاز پیوند زدن و آویزان کردن تیرک پیوند درداخل کندوی پرستار، مجددا” این تیرک به محل آزمایشگاه آورده وبا برداشت لاروهای رشد کرده ازداخل ته فنجانها وانتقال لارو۱۸ ساعته مجدد بر روی این ژله باعث می شود که زنبورها مجددا” به لارو جوان غذا بدهند واز این طریق دو برابر غذا دراختیارلارو ملکه قرارخواهد گرفت.لازم به تذکراست که با این روش تعداد کمتری از شاخونها ازطرف زنبورها مورد قبول واقع خواهند شد . ولی ملکه های متولد شده ملکه هایی درشت و قوی و مناسب تری برای تلقیح مصنوعی خواهند بود.
:چه نکاتی را در پیوند زدن باید در نظر گرفت
آماده سازی کندوی پرستاراز اهیمت خاصی برخوردار است. انتخاب فصل پیوند زدن وانتخاب لارومناسب و برنامه ریزی دقیق باعث نتیجه گیری مطلوب وموفقیت خواهد شد. بارها مشاهده میشود که
توصیه شده اتاق پیوند باید گرم و مرطوب باشد. به نظر اینجانب شما می توانید دردمایی حدود ۲۲درجه سانتیگراد و یا دروضعیت چادر صحرایی و بدون رطوبت خاص به راحتی پیوند بزنید وحتی تا دو ساعت قرار دادن لاروها در دمای ۲۵ درجه در داخل اتاق درصورتی که درمعرض وزش باد قرار نگیرد، هیچ گونه مشکلی نخواهد داشت. در آلمان زنبورداران با آماده کردن کندوی پرستار در زنبورستان خود و انجام عمل پیوند درمراکز تحقیقات پرورش زنبورعسل وانتقال این تیرکهای حاوی لاروها به زنبورستان،حتی تا شعاع مصافتی ۲۰۰کیلومتر هم انجام میشود وهیچ مشکلی ایجاد نمی کند.
:تشخیص لارو ۱۸ ساعته
من در حدود ۱۵ سال پیش برای اوّلین بار اقدام به پیوند زدن ملکه زنبور عسل کردم . برای انتخاب یک لاروصحیح مشکلات متعددی داشتم تا اینکه به این نتیجه رسیدم که یک قاب که حاوی سه تیرک است را به تیرک Aمخصوص لاروهای بسیار جوان،تیرکB مخصوص لاروهایی که لارو برروی مقدار کمی ژله شناوراست و تیرک C مخصوص لاروهایی که تقریبا” را حت با چشم دیده میشوند، اختصاص داده وبعد اقدام به پیوند زدن نمودم .وبعد همه این تیرک ها را به کندوی پرستارکه شرایط خوبی داشت تحویل دادم . وازاین طریق متوجه شدم که کدام یک ازلاروها بیشتر مورد قبول واقع خواهند گردید!چون قدرت بینایی افراد متفاوت میباشد،مشکل میتوان یک استاندارد خاصی را پیشنهاد کرد.ولی باید گفت که دقت کنید ازلاروهایی استفاده کنید که ساعات اوّلیه دوره لاروی راگذرانیده اند و درمورداستفاده ازسوزن پیوند چینی باید حتما” لارو برروی کمی ژله شناور باشد. به هیچ وجه ازتخم روز و یا لاروی که به راحتی با چشم دیده می شوند و رشد کرده اند، استفاده نکنید.
:پیوند زدن با دستگاه کارل جنتر
لازم به ذکراست که کار با این دستگاه فقط برای کسانی توصیه می شود که واقعا” توانایی پیوند زدن را ندارند و یا در مقیاس خیلی کم به تولید ملکه می پردازند. مشکل بزرگی که این دستگاه دارد این است که ماباید ملکه مادری را مدتی در داخل این دستگاه حبس کنیم و آن را وادار به تخمگذاری در داخل حجره های پلاستیکی کرده ، که اکثرا” دو روز طول میکشد تا ملکه این حجره ها را قبول کند و شروع به تخمگذاری نماید.و گاهی هم دیده میشود که درداخل هرسلول دویا سه تخم میگذارد.واین به این علت است که ملکه مادر با تخمگذاری روزانه حد اقل ۱۰۰۰ عدد در روز دراین دستگاه تحت فشارشدید قرارگرفته است و مجبوراست این چند روزه داخل دستگاه را از تخمگذاری اجتناب کند که این امر باعث جمع شدن شکم ملکه خواهد شد .و وقتی که شما ملکه را به کندوی خودش بازمی گردانید، بارها دیده شده که کلنی ملکه را قبول نمی کند و اقدام به کشتن ملکه می کند . این بخاطراین است که ملکه دیگر تا مدتی توانایی پاسخ به نیاز و تخمگذاری وسیعی که یک کندوی قوی به آن احتیاج دارد را نخواهد داشت.به دلیل اینکه شکم ملکه جمع شده و درغیاب ملکه کلنی هم خود را آماده شاخون سازی می کند. اگراز این دستگاه استفاده می کنید ، دو روز قبل از حبس کردن ملکه داخل دستگاه با مالیدن عسل برروی حجره های پلاستیکی و آویزان کردن دستگاه در داخل کندو که خود منجر به اینکه زنبورها یک لایه مومی نازک در داخل این حجره ها بافته و شرایط را برای تخمگذاری ملکه آماده تر سازند .
:مراقبتهای بعد از پیوند زدن
همیشه به یاد داشته باشید که انتقال شانه حاوی لارواززنبورستان تا محل پیوند زدن وهمینطوربر گشت تیرک پیوند زده شده به داخل کندوی پرستاردریک فضای بسته مثل کندوچه(البته بدونه زنبور) یا حتی داخل یک پلاستک بزگ یا جایخی فومی انجام شود تا این قاب در حال حمل در مجاور با د قرارنگیرد! قبلا” گفته شده بود که قبل از آویزان کردن تیرک پیوند زده شده درداخل کندوی پرستار باید ازعاری بودن هرگونه شاخون زده شده اطمینان حاصل شود. بعد اقدام به پیوند زدن و آویزان نمودن تیرک در داخل کندوی پرستار کنید.
شما می توانید ازهر کندوی پرستار دو بارشاه خون تکمیل شده برداشت کنید.این به گونه ای است که بعد از سر بست شدن شاه خونها ، آنها رابا محافظ شاه خون درطبق بالای یک کندوی پرجمعیت قرارداده و یا داخل دستگاه آنکوباتورقرار دهید. چون از این به بعد شاه خونها فقط به دما ورطوبت احتیاج دارند. بعد می توانید مجددا” به کندوی پرستار تیرک پیوند جدید بدهید . ولی فراموش نشود که چنانچه کندوی پرستار بیشتر از۲۱ روز بدونه ملکه بماند ، حتما” نر زا خواهد شد!پس بنابراین بعد از دوره دوم با تقسیم کندوی پرستار به دو یا سه کندوی جدید و دادن ملکه های بارور به این کندوها، وتقویت جمعیت با شانه های حاوی تخم زنبور کارگر سر بست و درحال تولد، باعث بازسازی جمعیت کندوی پرستار شوید.
متاسفانه درداخل کشوراز این نوع محافظهای شاه خون وجود ندارد و شما میتوانید با استفاده از توری آلو مینیومی با کمی مهارت تعدادی از این نوع محافظها را درست کنید. در کندوی بدون ملکه می توان به صورت بلند مدت حتی تا ۵ روز ملکه ها را در این وضعیت نگهداری کرد ، مهم این است که روزانه یکباربه وسیله اسپری آب به ملکه ها آب داده شود.ولی دردستگاه آنکوباتور نمیتوانید بلند مدت ملکه نگهداری کنید.چون ملکه ها نیازبه پرستاری وتغذیه دارند ودمای داخلی دستگاه که۳۴و نیم درجه وبا رطوبتی حداقل ۷۰ درصد است ، محیط مناسبی برای نگهداری بلند مدت ملکه متولد شده نمی باشد.
فراموش نشود که حتما” ۴۸.ساعت قبل از تولد ملکه ها شاخونها را بصورت انفرادی تقسیم کرده یا به کندوچه های پرورش ملکه تحویل دهید. چون اختلاف سن لاروهای برداشت شده می تواند تولد غیره منتظره را به دنبال داشته باشد.
:تقسیم شاه خونها و آماده سازی کندوچه های پرورش ملکه
سه روز قبل ازتولد شاه خونها نسبت به پرکردن کندوچه های پرورش ملکه و یا بچه گیری آنها اقدام نمایید. لازم به تذکراست که یتیم ماندن کندوچه پرورش ملکه ویا کندوی جدید به مدت حداقل۲۴تا ۴۸ ساعت ضروری می باشد. توصیه می کنم حتما” از زنبور جوان کارگراستفاده شود وهیچگاه از پوکه بافته شده استفاده نکنید، این به این معنی است که اوّل یک نوار۵ سانتی ازبرگه موم را داخل و بالای قاب کندوچه بچسبانید و حداقل دو قاب را به اینصورت تکمیل و در کندوچه آویزان کنید، بعد شربت خوری کندوچه راازشربت درست شده با تناسب دوتا شکر و یکی آب به مقداری که درحین جابجایی کندوچه به انبار مشکل ساز نباشد پر کنید. با گذاشتن این کندوچه ها درکنار کندوهای قوی نسبت به برداشت زنبورکارگر از داخل طبق عسل که محل تجمع زنبوران جوان هست اقدام نموده و در داخل یک وان پلاستیکی تکانیده و با اسپری کردن آب بر روی زنبوران از پرواز آنان جلوگیری کنید .
این امر گذشته از اینکه باعث تامین آب مورد نیاز زنبورها می باشد ، موجبات آرامش آنها را هم بر قرارمی کنید. بعد به میزان هر کندوچه به اندازه یک شیشه نیم کیلویی پر از زنبوردر کندوچه ها ریخته و با گذاشتن یک قطعه پلاستیکی که ازدور تا دوردر کندوچه بیرون زده باشد ، درکندوچه راببندید و کندوچه را در داخل یک انبار تاریک و تقریبا” خنک قرار دهید .البته فراموش نکنید که دریچه پرواز کندوچه را بسته واز باز بودن هواکش کندوچه اطمینان حاصل کنید.
کندوچه بالا که از نوع یک قابی EWK آلمانی می باشد و با دو قطعه شیشه در سمت چپ و راست مهار زنبورها راممکن می سازد، این کندوچه ها درایستگاه های قرنطینه شده استفاده می شود وامکان کنترل و جلوگیری صد درصد از ورود زنبورهای نر ناخواسته را ایجاد می کند. دراین سیستم برای تغذیه ازخمیر شیرین استفاده میشود.البته هردوتا ازاین کندوچه ها در یک کندوچه محافظ قرارمیگیرد!
شما میتوانید بدونه نگرانی حتی تا یک هفته این کندوچه ها را با دربسته شده درانبار قراردهید.و یک روزبعد ازپرکردن کندوچه ها نسبت به تقسیم شاه خونهای رسیده در داخل کندوچه ها اقدام کنید. قبلا”گفته شد که حتما”از پلاستیک درزیردرکندوچه استفاده شود که این باعث جلوگیری ازپرواز زنبورها به بیرون خواهد شد.شما میتوانید با ایجاد یک سوراخ کوچک بایک میله داغ برروی پلاستیک نسبت به آویزان کردن شاه خون در داخل کندوچه اقدام کنید بدون اینکه زنبورها به بیرون پرواز کنند.
:کندوچه ها در داخل انبار
:تولد شاه خونها در داخل کندوچه ها
همیشه به یاد داشته باشید که کلنی های قوی و یا کندوچه هایی که مکررا” یتیم می شوند شاه خون را آسانتر تراز ملکه باکره قبول می کنند! به این دلیل شما باید با برنامه ریزی دقیق، کار پرورش ملکه و پرکردن کندوچه ها را انجام دهید. وبرداشت ملکه های جفت خورده ازداخل کندوچه ها، ویتیم گذاشتن آنان به منظورقبول کردن بهتر شاه خون و یا ملکه باکره ،همگی نیاز به برنامه ریزی و دقت کار بالا دارد.
:جدول مراحل رشد ملکه و موعد تلقيح مصنوعی آن
مرحله رشد تخم روز | روز بعد از پیوند | فرم مرحله رشد | کارهایی که باید انجام شود |
1 تا 3 | — | تخم روز | |
4 | 0 | مرحله اول لاروی | انجام عملیات پیوند زدن |
5 | 1 | مرحله دوم لاروی | شروع دوره رشد لارو پیوند زده شده |
6 | 2 | مرحله سوم لاروی | |
7 | 3 | مرحله چهارم لاروی | |
8 | 4 | مرحله دوم لارو کشیده | |
9 | 5 | مرحله بسته شدن درب سلول | |
10 | 6 | مرحله اول عروسکی | |
11 | 7 | مرحله کامل عروسکی | |
12 | 8 | ||
13 | 9 | کندوچه ها را پراز زنبور کرده و آنها را در انبار تاریک و خنک قرار دهیدد | |
14 | 10 | شاه خونها چسب زده را تقسیم کنید | |
16 | 12 | موعد تولد ملکه ها | میتوانید ملکه زنده هم به کندوچه ها بدهید |
17 | 13 | کندوچه ها را بیرون بگذارید | |
18 | 14 | ||
19 | 15 | ||
20 | 16 | ||
21 | 17 | ||
22 | 18 | ||
23 | 19 | یک روز قبل از تلقیح 5 دقیقه گازداده شود | |
24 | 20 | تلقیح شده و به کندوچه برگردانده شود | |
25 | تا 15 روز آینده ملکه باید تخمگذاری کند |
:استقرار کندوچه ها در ایستگاه باروری ملکه ها
دقت و توجه داشته باشید که بعد ازمعرفی شاه خونها و تولد ملکه ها در داخل انبار، زنبورها کم سروصدا تر خواهند شد. و حداقل ۲۴ساعت بعد ازتولد ملکه در داخل کندوچه میتوانید کندوچه را با شبکه مهار ملکه در پایان روزدرفضای آزاد قرار دهید. اگردریچه را بدونه شبکه مهار ملکه در فضای آزاد باز کنید. بخاطر شک شدیدی که بعد ازتاریکی بلند مدت به زنبورها داده می شود، همگی به اتفاق ملکه کندوچه را ترک خواهند کرد! ولی با قراردادن شبکه مهار کننده ملکه به مدت یک یا دوروزدرجلوی دریچه پرواز بیشتر از۹۵ درصد موفقیت خواهید داشت. فراموش نکنید بعد از دو روز دریچه پرواز را کاملا” باز کنید تا ملکه بتواند به بیرون پرواز کند.
از قوی شدن بیش ازحدّ کندوچه ها جلوگیری کنید و درمورد کندوچه های ضعیف یا نرزاع پیشنهاد میشود که آنها را جمع کرده و بعدازضد عفونی دوباره تشکیل دهید. برای علامت گذاری ملکه ها از وسیله ای که تصویر آن را در پایین مشاهده می فرمایید استفاده کنید . ساخت این وسیله مشکلی زیادی ندارد و با استفاده ازتوری پارچه ای یا پلاستیکی که سوراخهای ۳ در۳ میلیمتر داشته باشد،ممکن می باشد. به هیچ وجه از لاکهای زیبایی برای علامت گذاری استفاده نکنید. که کاملا” آسیب رسان است و باعث ازبین رفتن ملکه میشود. خودکارهای خاصی وجود دارد که میتوانید تهیه کنید.
:تقویم علامت گذاری سالانه ملکه های متولد شده
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
:ایجاد منطقه ایزوله به منظور کنترل باروری ملکه ها
درکشورآلمان استاندارد منطقه قرنطینه به شعاع ۱۰ کیلومتر میباشد. شعاع پرواز زنبور نر۶ کیلومتراست که ۴ کیلومترهم به منظور اطمینان کامل مد نظرمی گیرند. این به آن معنی است که تا شعاع۱۰کیلومتری هیچ گونه کلنی زنبورعسلی به غیر از کلنیهای منتخب وجود نداشته باشد.
در کشور پهناورمان ایران، به علت ترافیک بالای زنبور عسل، احداث یک منطقه قرنطینه به سادگی امکان پذیرنمی باشد. من شخصا” مدت ۳سال است که روش یاد شده زیررا مورد آزمایش قرارداده ونتیجه مطلوبی را بدست آورده ام.
یک منطقه ای که از لحاظ پوشش گیاهی چندان مرغوب نباشد در نظر بگیرید . در چنین مناطقی از وجود زنبورستان تقریبا” خیالتان راحت است. بعد برای وصول اطمینان تعداد ۱۵ کندوچه باروری را که دارای ملکه های باکره هستند و عاری ازهر گونه زنبورنرمیباشند درآنجا قرار دهید .در نظرداشته باشید که کنترل منظم وضعیت تغذیه کندوچه ها در چنین مناطق محرومی ازلحاظ گرده وشهد کاملا” ضروریست. بعد ازگذشته ۱۰ روزازاستقرارکندوچه ها می توانید آنان را مورد برسی قراردهید.چنانچه هیچ یک از کندوچه ها دارای ملکه بارورشده نباشد، می توانید اطمینان کامل داشته باشید که منطقه عاری ازهر گونه زنبورنرمیباشد و شما دارای یک منطقه کاملا” قرنطینه هستید.من درکنارتلقیح مصنوعی ازاین روش برای تولید نژاد کارنیکا استفاده میکنم وبازدهیبالایی را مشاهده نموده ام.البته فراموش نشود که هیچ نوع کنترل باروری طبیعی حتی ایستگاه های باروری درجزیره احداث شده اند نمیتوانند بازدهی واطمینان تکنیک تلقیح مصنوعی را داشته باشند. چون در لابه لای همین زنبورهای نر ایستگاه هم ، زنبورهای نری وجود دارند که کیفیت لازم راندارند و ما هیچ کاری به منظور جلوگیری از باروری آنان نمی توانیم انجام دهیم.
:ایستگاه باروری ملکه زنبور عسل جزیره ای در شمال کشور آلمان
امیدوارم که محققان و زنبوراران کشور عزیزمان ایران با همکاری منسجم و پیوسته با هم بتوانند تحولی سریع و گسترده در صنعت پرورش زنبورعسل ایران زمین ایجاد نمایند. علی عطائیان